2005

ONTHULLING OORLOGSMONUMENT OHÉ EN LAAK

G.H.H.L. Laugs
Voorzitter Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak

2005, Nederland 60 jaar bevrijd! En tevens het jaar dat in Ohé en Laak het oorlogsmonument werd onthuld. Het verdient een eresaluut! Dat mijn naam hieraan verbonden heeft mogen zijn. De jonge mannen die destijds hun leven gaven voor onze vrijheid en de inwoners van Ohé en Laak die stierven door oorlogsgeweld, mogen niet voor niets zijn gestorven. Het oorlogsmonument moet dus aan de vreselijke oorlogsjaren blijven herinneren, ook als waarschuwing tegen elke vorm van oorlog.


Al bij mijn eerste kennismaking met het bestuur van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak, om de doelstellingen van de stichting te realiseren, was ik hoopvol gestemd. Het betekende het begin van een geweldig fijn contact. Het enthousiasme dat de bestuursleden uitstraalde werkte aanstekelijk. De inzet, om niet te spreken van gedrevenheid, waarmee de organisatie steeds weer de verschillende activiteiten wist te organiseren, was uitzonderlijk.
De wijze waarop het stichtingsbestuur alles heeft georganiseerd dwingt groot respect af; de draaiboeken, de correspondentie, alles was tot in de puntjes geregeld.
Steeds opnieuw bleek hoe de inzet van allen werd gewaardeerd, als aan het einde van verschillende activiteiten, door de gasten met vochtige ogen dankwoorden werden gesproken.
Zeer duidelijk was dat de stichting in een geweldige behoefte heeft voorzien.
Het was voor mij en mijn stichtingsbestuursleden een groot genoegen om een steentje te hebben mogen bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak.
Door de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak was veel aandacht aan het programma van de onthulling van het oorlogsmonument besteed.
Zij wisten met veel enthousiasme royale steun te verwerven van de inwoners, van oud- dorpsgenoten, sponsoren en van de gemeente Maasbracht.
Zo kon het dat de hele eerste week van mei 2005 in Ohé en Laak in het teken stond van de 60-jarige herdenking van de bevrijding en de onthulling van het oorlogsmonument.
Dinsdag 3 mei:
In de loop van de dag arriveerden de familieleden van de omgekomen bemanningsleden van de Engelse bommenwerper uit Canada en Groot-Brittannië bij Hotel Bed & Breakfast, Moeder Magdalenastraat 3 te Ohé en Laak, dat door de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak voor een week was gereserveerd.
‘s Avonds vond er een samenkomst van de buitenlandse gasten, uitgenodigde gasten en de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak plaats.
In een informele sfeer vond de eerste kennismaking plaats, waarbij de heer J. Temme de gasten in het Engels verwelkomde en iedereen verzocht zijn of haar relatie tot de bemanningsleden van de neergestorte Engelse bommenwerper uit te leggen.
Woensdag 4 mei:
‘s Morgens verzamelden de buitenlandse gasten en de stichtingsleden zich bij Hotel Bed & Breakfast. De voorzitter van de stichting sprak de buitenlandse gasten toe, hij verwelkomde ze en sprak dank uit dat ze bij de onthulling aanwezig wilden zijn. Verder gaf hij een toelichting op het programma van de onthulling en sprak hij de hoop uit aan de gasten dat de stichting na meer dan 60 jaren antwoord kan geven op misschien nog altijd openstaande vragen over dit drama wat zich afspeelde in de nacht van 16 op 17 augustus 1941. Verder
wenste hij de gasten een heel prettig verblijf in Ohé en Laak toe. De heer J. Temme zorgde voor de Engelse vertaling. Hierna werd te voet de crashplaats in het Lakerveld bij het geboortehuis van Moeder Magdalena bezocht. De plaats waar de bommenwerper was neergestort, was aangegeven door de Nederlandse vlag die halfstok hing. Vooral de gasten die allemaal voor de eerste keer op de plaats stonden waar hun dierbaren omkwamen, waren zichtbaar aangeslagen.
De voorzitter van de stichting hield de volgende toespraak:
Op deze plaats stortte in de nacht van 16 op 17 augustus 1941 Whitley V Z6577 EY-F van het 78 ste Squadron neer nadat het door een Duits jachtvliegtuig was aangeschoten.
Het vliegtuig was opgestegen van de Engelse Basis Middleton St.George met als doel de Duitse stad Keulen.
Over wat zich verder precies in het vliegtuig heeft afgespeeld, kan alleen worden gegist. Voor de bemanningsleden waren de gevolgen rampzalig. Sherman, Olsen, Jopling, Hawkes en Wilson, die of in de cockpit, romp of in de geschutskoepels in de neus of in de staart van de bommenwerper verbleven, zagen geen kans het vliegtuig tijdig te verlaten. Zij sneuvelden in Ohé en Laak.
Het neerstorten van dit vliegtuig had behalve voor de eigen bemanning ook catastrofale gevolgen op de grond kunnen hebben. Toen in de morgen het daglicht de overhand kreeg, werd het voor de omwonenden duidelijk welke ramp zich had voltrokken.
Men werd getuige van een ramp met vijf geallieerde slachtoffers. Zij werden ingezet om Nederland weer aan de vrijheid te helpen, maar moesten het met de dood bekopen. Het gaat om jongens die elke dag weer aan boord gingen in de wetenschap dat ze, statistisch gezien, uiteindelijk geen overlevingskans hadden. Tragische gebeurtenissen, waarvan we ons nu nauwelijks kunnen voorstellen dat ze hebben plaatsgevonden.
“Laten we hen in onze herinnering bewaren, die ons hielpen toen we in nood verkeerden”.
Hierna hield de heer J. Temme de toespraak in het Engels.
Dit alles werd gefilmd door L1 tv, die dit alles samen met een interview met Robert John Jopling uitzond. Na de nodige foto’s van de crashplaats en de landelijke omgeving met de koeien, schapen en paarden in de wei werd te voet naar Restaurant Hotel Lakerhof, Walburgisstraat 3, vertrokken. Hier bood de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak de buitenlandse gasten een Limburgse koffietafel aan.
Tijdens de koffietafel werd de voorzitter geïnterviewd, wat live op de radio was te beluisteren.
Na de koffietafel werd per bus vertrokken naar Oorlogskerkhof Jonkerbos, Burgemeester Daleslaan te Nijmegen. Toen iedereen was samengekomen bij de 5 graven (Vak: 20, Rij: F, Graven: 1,2,3,4,5), sprak de heer J. Temme de toewijding in het Engels uit. Hierna werd door de heer M. Graus de Last Post geblazen, waarna één minuut stilte volgde. Vervolgens werd bij de 5 graven van de omgekomen bemanningsleden door 5 afgevaardigden van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak bloemen gelegd. De buitenlandse gasten deden dit vervolgens bij hun dierbaren.
Na deze indrukwekkende gebeurtenis werd naar Stevensweert vertrokken, waar bij café “Het Eiland” een hapje werd gegeten. Vervolgens werd aan de Gemeentelijke Dodenherdenking bij het herdenkingsmonument aan het Wilhelminaplein deelgenomen.
Tot slot ’s avonds werd de plechtigheid afgesloten met het Gemeentebestuur van Maasbracht en met de oud-strijders van de Britse Eerste Commando Brigade met een kop koffie met vlaai in restaurant “In ’t Brookx” te Stevensweert.
Donderdag 5 mei:
In tegenstelling tot 4 mei was 5 mei een prachtige zonnige dag. Voor het eerst sinds 60 jaar dat Hemelvaart en Bevrijdingsdag samen vielen. In het begin van de middag kwamen de
uitgenodigde gasten bij elkaar bij Hotel Bed & Breakfast, waar burgemeester F.J.M. Wilms een korte toespraak hield en de overzichtstentoonstelling opende. De overzichtstentoonstelling was ingericht door de Stichting Historische Werkgroep Vliegveld Venlo-Herongen, die de geschiedenis van de luchtoorlog boven Limburg tentoonstelde.
G. Laugs had zijn documenten, foto’s en voorwerpen tentoongesteld die de geschiedenis vertelden van de bommenwerper Whitley Z6577 EY-F, die op 17 augustus 1941 boven Ohé en Laak is neergeschoten. De overzichtstentoonstelling was op zondag 8 mei ook te bezoeken.
De belangstelling was vooral bij de buitenlandse gasten groot, die nu een duidelijk beeld kregen wat er met hun dierbaren was gebeurd in de rampnacht van 16 op 17 augustus 1941.
Nadat iedereen na het bezichtigen van de tentoonstelling zich buiten had verzameld, vertrok men onder muzikale begeleiding van Harmonie “St.Caecilia” in optocht naar het te onthullen monument, waar zich al de nodige belangstellenden hadden verzameld om de officiële onthullingsceremonie van het oorlogsmonument bij te wonen. Intussen waren ook de oud- strijders van de Britse Eerste Commando Brigade gearriveerd, de bevrijders van Maasbracht / Brachterbeek en Linne. Deze hadden de onthullingsceremonie ingepast in hun 3 daags bezoek aan ons land, wat georganiseerd was door het Ontvangstcomité Bevrijders Maasbracht / Linne.
Nadat iedereen een plaatsje gevonden had, opende het Jachthoornkorps Midden Limburg de onthullingsceremonie. Hierna werden alle bezoekers en gasten door de ceremoniemeester, de heer J. Cretskens, verwelkomd. Vervolgens hield de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument de volgende toespraak:
Thomas Sherman, Gordon Olsen, Robert Jopling, Denis Hawkes, Douglas Wilson en alle inwoners die vielen door oorlogsgeweld, Ohé en Laak is jullie niet vergeten.
Het gaat om Amerikaanse, Canadese en Britse oorlogsvliegers die voor onze bevrijding hebben gevochten en hun leven gaven. Het is nodig om dat te herdenken.
Ruim zestig jaar na dit drama krijgen de gesneuvelde oorlogsvliegers van de Royal Air Force en hen die vielen uit Ohé en Laak alsnog een monument. “Wereld Mens Strijd” genoemd. Het is helaas nog altijd actueel, dat men verdrukt en vermoordt en dat het wankel evenwicht van de vrede wordt verstoord. Eerbied voor mens en leven is voor de mensheid de grootste deugd.
Ohé en Laak herdenkt zij die zijn gevallen voor onze vrijheid in de nacht van de bezetting van 1940-1945. Stilstaan bij het feit dat vijf jonge helden hun leven gaven voor onze vrijheid, alsmede aan hen die vielen uit Ohé en Laak door oorlogsgeweld, is zeker gerechtvaardigd. Alleen al door het feit dat anderen hun leven lieten om ons de vrijheid terug te geven.
De herdenking van een bijzondere gebeurtenis dient, naar mijn mening, zeker uit dankbaarheid, blijvend gevierd te worden als eerbetoon en uit respect voor allen voor wie géén terugkeer naar de vrijheid meer mogelijk was.
Het einde van de Tweede Wereldoorlog ligt intussen 60 jaar achter ons. 1940-1945: een periode die we niet kunnen, maar ook nooit mogen vergeten.
Vervolgens hield burgemeester F.J.M. Wilms een toespraak, waarin hij de belangrijkheid van herdenken benadrukte, en dat hij vond dat het verleden en heden onafscheidelijk met elkaar verbonden zijn. De toespraak van de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak werd vervolgens door de heer F. Bougie in het Engels gehouden.
Na de toespraken ging men over tot de bijzonder sfeervolle onthulling van het oorlogsmonument door Robert John Jopling en de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak en alle aanwezige schoolkinderen van de basisschool Moeder Magdalena. Robert John Jopling reikte Robin Laugs de oorkonde aan die in de basisschool bij de replica komt te hangen en die vermeldt dat de school het monument op symbolische wijze heeft geadopteerd ( zie foto Dagblad De Limburger ). Na de
onthulling werd door Harmonie “St.Caecilia” o.l.v. dirigent Thijs Tonnaer het Volkslied van Engeland ten gehore gebracht.
Op een heel passende wijze werd door Hoofd Legeraalmoezenier Piet Linssen, samen met enkele schoolkinderen, het oorlogsmonument ingezegend.
De heer M. Graus speelde op zeer emotionele wijze de Last Post waarop één minuut stilte volgde. Vervolgens speelde M. Graus de Reveille. Tijdens het spelen werden door leden van het Schuttersgilde “St. Rochus” Stevensweert, de Engelse, de Canadese, de Amerikaanse vlag
(vlaggen van de nationaliteiten van de bemanningsleden) en de Nederlandse vlag gehesen.
Na dit prachtige gebeuren liet het Jachthoornkorps Midden Limburg wederom prachtige klanken door het Laakse landschap klinken.
Op precies afgesproken tijd (15.15 uur) werd onder leiding van de heer Willem Baggerman van No. 1077 Squadron RAFA, bijgenaamd de Edambusters, met drie vliegtuigen de traditievlucht en eregroet gevlogen, door het oorlogsmonument twee maal over te vliegen. De toeschouwers waren allemaal onder de indruk van dit prachtig schouwspel. Dit was nog niet alles. Het 78 ste Squadron van de Royal Air Force wilde niet alleen hun bijdrage leveren aan de onthullingsceremonie door met een afvaardiging aanwezig te zijn, maar wilde in de lucht een eregroet brengen voor hun omgekomen kameraden. Vanuit de verte was het doordringende geluid van de Chinook HC2 helikopter al te horen. De helikopter was van het type waar het 78 ste Squadron nu op hun thuisbasis Mount Pleasant Airfield op de Falkland eilanden mee vliegt, hij werd gevlogen door de commandant van het 78 ste Squadron RAF, Squadron Leader D.J. Startup, die speciaal vanuit de Falklandeilanden was overgekomen om zijn bijdrage aan dit prachtige, indrukwekkende schouwspel te leveren.
Na deze indrukwekkende gebeurtenis werd er door de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak een krans gelegd. Hierna werd dit door Squadron Leader D. Stewart, als afgevaardigde van de Britse Ambassade gedaan. De Britse Veteranen deden dit vervolgens met gepaste militaire eer, waarbij door hun trompettist de Last Post werd gespeeld.
Vervolgens werd het woord gevoerd door de leider van de Commando Association (London Branch) de heer John White, hij benadrukte dat zijn kameraden die sneuvelden tijdens de zware gevechten die ze voerden in Midden Limburg , niet mogen worden vergeten en dat het aan de kinderen moet worden verteld als les voor de toekomst. Hij sloot zijn toespraak af met een ontroerend gedicht in het Engels. Na de bloemenhulde lazen twee schoolkinderen in het Nederlands en in het Engels het gedicht van John Masefield’s voor, dit luidde:
Ver van huis lopend door het middernachtelijk duister
zie ik hun lichten aan de vleugeltippen,
de cockpits vonkend van het lampgeknipper,
de bommenwerpers op hun uitvlucht.
Ik zie voor me hoe zij, lichten uit,
signalen staken; als zij het gevaar in vliegen,
van Engeland over zee naar het verduisterd oosten,
waar vuur hun opwacht…
Na dit aangrijpende gedicht uit de Tweede Wereldoorlog speelde Harmonie “St.Caecilia” het Nederlandse Volkslied.
De onthullingsceremonie werd voortgezet door een doedelzakspeler, die het vooral voor de Britse Veteranen beladen en emotionele lied “Flowers of the forest” ten gehore bracht. Tijdens het spelen werden door de heer K. van de Laar 5 vredesduiven losgelaten, die de 5 omgekomen bemanningsleden symboliseerden. Het Limburgs Volkslied dat vervolgens door Harmonie “St. Caecilia” werd gespeeld, werd door veel aanwezigen uit volle borst
meegezongen. De officiële onthullingsceremonie van het Vliegtuigoorlogsmonument werd door de imponerende klanken van het Jachthoornkorps Midden Limburg afgesloten.
Na deze geweldige happening, waarbij de weergoden ons bijzonder goed gezind waren, gingen de genodigden, inwoners en oud-inwoners van Ohé en Laak en andere belangstellenden naar het feestpaviljoen naast de St. Annakapel. Hier hield de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak een toespraak waarin hij, zonder iemand te vergeten, iedereen bedankte die het mogelijk had gemaakt om het Vliegtuigoorlogsmonument te realiseren en het programma rond de onthulling van het oorlogsmonument te verwezenlijken. Verder dankt hij de Britse Veteranen dat ze bij de onthullingsceremonie aanwezig wilden zijn.
Na de toespraak overhandigt Kapitein vlieger R. van Dijk de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak als blijk van waardering het wapen van het 78ste Squadron, dat gebruikelijk op de basis van het betreffende Squadron hangt. Vervolgens kreeg de voorzitter uit handen van één van de bestuursleden van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak een fles drank overhandigd als blijk van waardering.
Vervolgens brengt de slagwerkgroep van Harmonie “St. Caecilia” enkele stukken ten gehore.
Het officiële programma op 5 mei wordt afgesloten met een passend optreden van Harmonie “St. Caecilia” Ohé en Laak o.l.v. Thijs Tonnaer, wat vooral bij de buitenlandse gasten grote indruk maakte. Op uitnodiging van de gemeente Maasbracht gingen de buitenlandse gasten en de leden van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak en andere genodigde gasten naar zaal de Ruïne om onder genot van een hapje en een drankje de dag af te sluiten.
Vrijdag 6 mei:
In de middag kwamen de buitenlandse gasten en de stichtingsleden bij elkaar bij Hotel Bed & Breakfast om gezamenlijk per auto te vertrekken naar het gemeentehuis in Maasbracht waar het gezelschap werd ontvangen door de burgemeester en wethouders op een echte Limburgse manier, met koffie en vlaai. De burgemeester hield een toespraak in het Engels voor de gasten, waarin hij de belangrijkheid van herdenken aanhaalde en dat het omkomen van de jonge bemanningsleden van de bommenwerper, in belang van onze vrede, niet voor niets is geweest. De voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument benadrukte in zijn toespraak dat de doelstelling die de Stichting zich opgelegd had, ruimschoots gerealiseerd is en dat dit niet zonder de steun van de Gemeente Maasbracht had kunnen plaatsvinden. Hij bedankt de Burgemeester en Wethouders dan ook voor de financiële bijdragen van de gemeente Maasbracht. In de namiddag worden de buitenlandse gasten ten huize van Gerard Laugs, Walburgisstraat 37 te Ohé en Laak, ontvangen waar de al eerder ontstane contacten worden aangehaald en vol lof over de onthullingsceremonie wordt gesproken. G. Laugs krijgt van de familie Jopling een schilderij van zijn woonplaats Preston aangeboden, als dank voor de prachtige onthullingsceremonie van het Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak. De gezusters Donaldsons overhandigen G. Laugs als blijk van waardering het boek “Shark Squadron Pilot” wat geschreven is door de reeds overleden echtgenoot van een van de zusters.
Na gebruik van het koude buffet gemaakt te hebben, kregen de buitenlandse gasten van de voorzitter van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak een replica van het monument overhandigd en een leeg DVD hoesje met de mededeling dat de inhoud, de nog te maken film, spoedig zal worden opgestuurd.
‘s Avonds brachten de buitenlandse gasten nog een bezoek aan het Bevrijdingsfestival voor en door de jeugd in het feestpaviljoen, waar vooral de muzikaliteit en de gedrevenheid van de jeugd veel indruk op hen maakten, wat in hun land niet zo bekend is.
De organisatie was in handen van Blaoskepel “Utkump” uit Ohé en Laak, die het 1ste Laaker Zaate Hermeniekes Treffe, m.m.v. vele bekende Limburgse top-hermeniekes ter ere van de onthulling van het Vliegtuigoorlogsmonument en 60 jaar vrijheid hield.
Er werd tot in de late uurtjes door de jeugd op een gepaste wijze muziek gemaakt, waarbij Robert John Jopling zo onder de indruk van het hele gebeuren was, dat hij de jeugd spontaan toesprak en hen voor alles bedankte.
Zaterdag 7 mei:
Zaterdagavond stond in het teken van de blaasmuziek.Velen kwamen luisteren naar het Bevrijdingsconcert met medewerking van Fanfare “St.Joseph” Pey en Harmonie “St.Caecilia” Grevenbicht. Er werd op hoog niveau gemusiceerd, wat bij de buitenlandse gasten geweldige indruk maakte. Dit soort muziek kan in hun eigen land alleen door beroepskorpsen worden uitgevoerd. Na het concert nam de familie Jopling met tranen in de ogen afscheid van de aanwezigen.
Zondag 8 mei:
De festiviteiten rondom de onthulling van het Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak werden afgesloten met een plechtige Hoogmis in het feestpaviljoen die geleid werd door Hoofd Legeraalmoezenier Piet Linssen. Vele inwoners en oud-inwoners van Ohé en Laak en genodigden waren aanwezig in de mis, waarin de belangrijkheid van herdenken nog eens werd onderstreept. De omgekomen bemanningsleden van de bommenwerper en de omgekomen inwoners uit Ohé en Laak werden op een plechtige manier herdacht. De muzikale omlijsting was in handen van het Kerkelijk Zangkoor en enkele jeugdleden van Harmonie “St. Caecilia”, die verschillende gezangen en muziekstukken ten gehore brachten. De plechtige Hoogmis werd afgesloten met het prachtige en passende muziekstuk “Land of hope and Glory”.
Na de mis kregen alle aanwezigen een Limburgs ontbijt aangeboden door de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak, als dank voor hun steun en medewerking.
Na het Limburgs ontbijt trad het Zangkoor “Novi Cantus” op, dat prachtige gezangen uit alle werelddelen ten gehore bracht. Vervolgens was het de beurt aan de Jeugdharmonie van Harmonie “St. Caecilia”, die heel passende muziek liet horen. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Om twaalf uur hadden zich in de feestweide naast de St. Annakapel oude oorlogsvoertuigen verzameld voor de openluchttentoonstelling. De authentieke legervoertuigen waren afkomstig van de Vereniging Santa Fé uit Venlo.
Na de concerten in het feestpaviljoen reden de oude legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog met medewerking van Harmonie “St. Stephanus” uit Stevensweert en Harmonie “St. Caecilia’ uit Ohé en Laak in een muzikaal omlijste optocht door de straten van Ohé en Laak. Waarna de dag werd afgesloten met gezellige stemmingsmuziek in het feestpaviljoen.
Wat goede samenwerking, saamhorigheid en organisatievermogen tot stand had gebracht, was in de voorgaande dagen duidelijk zichtbaar en voelbaar. Wat een sfeer en feestvreugde!
De aanwezigen genoten intens van wat zich allemaal afspeelde en waren zich er van bewust hoe sterk de gevoelens over vrijheid en bevrijding nog aanwezig zijn. Ze beseften eveneens hoe die zwaar bevochten vrijheid destijds tot stand was gekomen.
Die diepe indruk was er ook bij de buitenlandse gasten. Direct na thuiskomst reageerden velen telefonisch en schriftelijk op enthousiaste wijze.
Enkele citaten:
- We kwamen naar Ohé en Laak als vreemden maar vertrokken als één grote familie.
- De inzet van de jongeren is geweldig, jullie toekomst is in veilige handen.
- Het was een les in geschiedenis over de bezetting, waarin duidelijk werd gemaakt wat vrijheid eigenlijk waard is.
- Dank je dat ik de gelegenheid heb gekregen meer over mijn grootvader te weten te komen.
- De dagen bij jullie was als een droom, maar de foto’s bewijzen dat alles echt gebeurd is.
Gezien de relaties en vriendschapsbanden zullen in de toekomst, over en weer, zeker nog talloze bezoeken plaatshebben.
Geconcludeerd mag dus worden dat aan de doelstelling van de Stichting Vliegtuigoorlogsmonument Ohé en Laak recht is gedaan.
Het levend houden van de herinnering aan allen die op welke wijze en in welk verband dan ook voor de vrijheid hebben gestreden.
Er is met name in Ohé en Laak zo goed mogelijk getracht de strijders voor de vrijheid en de inwoners uit Ohé en Laak, die omkwamen door oorlogsgeweld, die de bevrijding en het einde van de oorlog niet mochten meemaken, te eren.
Diegenen die de Tweede Wereldoorlog overleefden, hebben we getracht te overtuigen van blijvende erkentelijkheid en waardering. Anders gezegd: we hebben “iets” kunnen terugdoen en dat waren we zeker verplicht.
Mede uit de ontelbare reacties is gebleken dat dit als geslaagd mag worden genoemd en de uitwerking gelukkig niet heeft gemist.
Het stichtingsbestuur is zich steeds sterk bewust geweest van het feit dat zonder de financiële steun, op welke manier dan ook verleend, de doelstellingen bepaald nooit gehaald hadden kunnen worden en de onthulling met gerichte inhoud geen gestalte had kunnen krijgen.
05-05-2005 laat zien waarin een kleine gemeenschap groot kan zijn.